Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Έρχεται κάποια στιγμή στη ζωή των ανθρώπων που πρέπει ν’ αντιμετωπίσουν τους εφιάλτες τους. Σήμερα είναι αυτή η μέρα για τον Γιώργο Παπανδρέου, αύριο, ποιος ξέρει, μπορεί να είναι για τον κο Βενιζέλο ή τον κο Λοβέρδο.

Το αποτέλεσμα των εκλογών δεν αναλύθηκε ακόμη στο ΠΑΣΟΚ και πολύ φοβάμαι ότι ούτε θ’ αναλυθεί στο άμεσο μέλλον. Το παιχνίδι των εντυπώσεων το βράδυ της Κυριακής το κέρδισε ο ‘ανυπόμονος’ με τη βοήθεια του ΥΠΕΣ που άργησε πολύ να δείξει την πραγματική διαφορά των δύο κομμάτων: 3,8%. Η πτώση τους ήταν απολύτως ισόρροπη (με ελαφρά θετικότερο ισοζύγιο για το ΠΑΣΟΚ), άρα οι εκλογές μας λένε αυτό που ξέρουμε από καιρό, ότι η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Η διαφορά αυτή αφορά στο κρίσιμο ποσοστό του μεσαίου χώρου που παρέμεινε στη ΝΔ, τα δύο μεγάλα κόμματα αποσυσπειρώθηκαν στις άκρες τους γιατί δεν υπήρχε καμία προσμονή αλλαγής του πολιτικού σκηνικού. Έτσι λοιπόν το αποτέλεσμα είναι συγκρίσιμο με αποτέλεσμα ευρωεκλογών με τις ψήφους στα μικρότερα κόμματα επισφαλείς για το μέλλον (Ευρωεκλογές 2004, ΝΔ 43,01, ΠΑΣΟΚ 34,03, ΚΚΕ 9,48. ΣΥΡΙΖΑ 4,16, ΛΑΟΣ 4,12) . Αν η κοινή γνώμη είχε προετοιμαστεί γι' αυτήν την πραγματικότητα, σήμερα θα μιλάγαμε για συγκράτηση και βελτίωση των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ.

Στον Γιώργο Παπανδρέου χρεώνονται λάθος επιλογές και αναμφισβήτητα πολλές από αυτές ισχύουν. Όμως η δυσκολία του ΠΑΣΟΚ να ανακάμψει (όπως και της ΝΔ να κυβερνήσει) οφείλεται στις βαθύτερες εσωτερικές αντιθέσεις της Ελληνικής κοινωνίας και τα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα που οδηγούν σε μια επικοινωνιακή μάλλον παρά ουσιαστική διαχείριση της εξουσίας. Τι εννοώ: η σύγκρουση Ευρωπαϊστών και μη, η σύγκρουση μεταξύ κρατιστών και φιλελεύθερων, μεταξύ εθνικιστών και διεθνιστών, μεταξύ προνομιούχων υπαλλήλων του δημοσίου και της υπόλοιπης κοινωνίας, μεταξύ των τεχνολογικά αγράμματων και αυτών που προσπαθούν να συντονιστούν με τις παγκόσμιες εξελίξεις διατρέχει οριζόντια τα κοινωνικά στρώματα και τα πολιτικά κόμματα. Τα πολυσυλλεκτικά κόμματα εξουσίας αδυνατούν πλέον να ισορροπήσουν αποτελεσματικά ανάμεσα σε όλες αυτές τις αντιφατικές πολιτικές τάσεις και έχουν εισέλθει σε περίοδο βαθειάς κρίσης. Η εξουσία σήμερα για τη ΝΔ, όπως παλιότερα για το ΠΑΣΟΚ αποτελεί μια επαρκή προς το παρόν συγκολλητική ουσία, με σημαντικά προβλήματα όμως, παρεμφερή του κου Σημίτη, ενώ στο ΠΑΣΟΚ η έλλειψη της εξουσίας αναδεικνύει τις υποβόσκουσες αντιθέσεις.

Κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν παίρνει σαφείς θέσεις για σημαντικότατα ζητήματα της Ελληνικής κοινωνίας και εξακολουθούν να διαχειρίζονται το χρόνο τους επικοινωνιακά, ας πούμε στο χώρο του κέντρου με μικρές πασίτσες από δω κι από κει, προσπαθώντας απλώς να κερδίσουν χρόνο. Τα ΜΜΕ έχουν προνομιακή θέση σε αυτό τον μεσαίο χώρο, έχουν το ρόλο του διαιτητή και τον απολαμβάνουν. Εμείς οι υπόλοιποι φυσικά δεν βλέπουμε παιχνίδι και αρκούμαστε στις πομφόλυγες του εκφωνητή.

Τα ΜΜΕ και ειδικά το Συγκρότημα ποντάρει Βενιζέλο, το καθηγητικό κατεστημένο πετάει από τη χαρά του, οι παραγκωνισμένοι του ΠΑΣΟΚ είδαν φως και μπήκαν, και η κομματική ντομενκλατούρα σπεύδει να διασωθεί όπως-όπως.

Θα θυμηθώ μαζί σας κάποιες στιγμές από τη μεταπολιτευτική πολιτική ιστορία που αναλογούν κάπως με τη σημερινή. Την περίοδο μετά το 81 και την αποπομπή του ήπιου Ράλλη για τον ‘σκληρό’ Αβέρωφ καθώς και την πορεία του τελευταίου προς τη λήθη της ιστορίας. Την ένθερμη υποστήριξη Έβερτ από τα ΜΜΕ εναντίον του Μητσοτάκη που δεν κράτησε πολύ. Και τέλος την πολιτική οξύνοια του Α. Παπανδρέου να αγνοήσει την ΕΚ, να πετάξει στα σκουπίδια τους βαρόνους και να ιδρύσει νέο κόμμα.

Ήρθε η ώρα νομίζω για τον Γεώργιο Παπανδρέου ν’ αφήσει το δικό του πολιτικό στίγμα στην ιστορία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Η οικογενειοκρατία και ο αφόρητος νεποτισμός που έχουν ενσκήψει, καταπιέζουν ουσιαστικά και μεταφορικά την ελληνική κοινωνία και προκαλούν αρνητικά συναισθήματα σε μεγάλο βαθμό. Αυτό λοιπόν που είναι το βασικό του μειονέκτημα πρέπει να το αντιμετωπίσει και να το αναδείξει παρά να το αγνοήσει και να το θάψει. Στη δική του πολιτική προσωπικότητα, αυτή του διεθνιστή, του πολιτικού που διαβουλεύεται (χωρίς αποτέλεσμα μέχρι τώρα), που εκχωρεί αρμοδιότητες (πολλές φορές σε ακατάλληλους), με πραγματική αγάπη στις νέες τεχνολογίες και την αμφίδρομη επικοινωνία, με ήπιο κι ευγενικό τρόπο (χωρίς να λείπουν τα λάθη κι οι ανασφάλειες), με αντικρατικίστικες απόψεις, με προβληματικές σχέσεις με τα ΜΜΕ, χωρίς αλαζονεία και χειμαρρώδη ευφράδεια (έστω κι αν λανθασμένα πιστεύει ότι οι άλλοι ακούν αυτά που λέγονται, η επικοινωνία είναι τελικά πιο σύνθετη), σε αυτόν λοιπόν τον Γιώργο Παπανδρέου προσβλέπουν σημαντικά κομμάτια του πληθυσμού που βρίσκονται κατά τη γνώμη μου κυρίως στα αστικά κέντρα της επαρχίας και διεκδικούν το μερίδιο της εξουσίας που τους αναλογεί, γιατί είναι δυναμικά στρώματα και ηλικιακά και επαγγελματικά. Πιστεύω ότι δεν λείπει στην πολιτική σκηνή σήμερα ‘ο γιος του Αντρέα’ κι όσοι επένδυσαν σε αυτό το πρότυπο έχασαν πανηγυρικά. Τώρα εμφανίζεται ένας άλλος ‘μάγκας Αντρέας, λέγε με Βαγγέλη’ να σώσει την Ένωση Κέντρου…. ουπς συγγνώμη, ΠΑΣΟΚ ήθελα να πω…